Kuźnie
(strona w budowie)
Kuźnia - jeszcze jeden wiejski obiekt znikający bezpowrotnie. Pamiętam je. To nie tylko miejsce, gdzie można było
podkuć konia, zamówić wykonanie gracki, motyki, zawiasów, pługa nawet, elementów kutych ozdobnych itd. itp. ale
także, jak u fryzjera, miejsce wymiany poglądów, narzekań na podatki, na obowiązkowe (kiedyś) dostawy i temu
podobne tematy. A więc i miejsce spotkań towarzyskich.
Często, było to raczej dawno temu, godzinami przyglądałem się, jak kowale zabierali się do końskich kopyt.
Najpierw specjalnym dłutem kopyto było czyszczone, potem przymiarka podkowy, dopasowywanie, przykładanie rozgrzanej
podkowy do kopyta aż rozchodził się siwy dym i charakterystyczny zapaszek przypalanego kopyta. Potem tylko
przybicie podkowy, przycięcie wystająch gwoździ (hufnali), wyrównanie pilnikiem
kopyta, wręczenie banknotu, uścisk czarnej kowalowej dłoni i wio. Furmanka oddalała się ze stukotem nowych podków.
Tajemniczo wyglądało wnętrze kuźni. Osmolone, zczerniałe ściany a na nich zagadkowe narzędzia niewiadomego
przeznaczenia. W mroku huczało buchające iskrami palenisko zasilane ręcznymi miechami lub elektryczną dmuchawą.
I wielkie kowadło pośrodku.
To wszystko już przeszłość. W gminie Trawniki na pewno. Nie ma już kowali a kuźnie, jeśli są, stoją na głucho
zamknięte. Koń na wsi powoli staje się rzadkością.
Pamiętam cztery kużnie w Trawnikach. Ich właścicielami byli: Jan Kuczyński, Jan Kozioł, Jan Waryszak i Bartnik
(imienia nie pamiętam). Zostały dwie.
Była jeszcze piąta. Nie pamiętam jej. Znajdowała się na kolonii Trawniki, dokąd nie zapuszczałem się
jako dziecko. Jej właścicielem był p. Kapusta.
Kuźnia Kuczyńskiego. Rok budowy 1914. Teraz całkowita ruina. Obok dom z 1913, też w ruinie. 17.02.2002
Na szyldzie można jeszcze odczytać: "Zakład Usług Kowalskich. Kozioł J". 1.09.2001
Kuźnia Waryszaka. W środku właściciel. Wczesne lata dwudzieste. Dziś w tym miejscu stoi dom. Po lewej stronie zabudowania i komin cukrowni.
Na lewo od bramy stała kużnia Bartnika. Przy szosie na Pełczyn, na wysokości "Traweny". 17.08.2001
Inne kuźnie: [Biskupice] [kolonia Struża] [Siostrzytów]
|
