Ochotnicza Straż Pożarna
Niestety, nie mam wiele materiałów o OSP w Trawnikach. W zasadzie nie mam nic oprócz wspomnień z dzieciństwa, kiedy ekscytowały mnie i moich
rówieśników pożary w okolicy, do których się biegło, by popatrzeć na żywioł i na strażaków w akcji. Gdy wąs się zaczął sypać pod nosem, bardziej
interesowały nas zabawy w remizie i dyskoteki na dechach przy muzyce z magnetofonów szpulowych. I w zasadzie na tym moje doswiadczenia z OSP
kończą się.
OSP Trawniki w 1923 r.
Teren cukrowni Trawniki - obchody Święta Morza - 1932 r.
(siedzący na krześle Dyrektor Cukrowni, obok z prawej siedzący Grochowski, w pierwszym rzędzie
stoją od prawej: czwarty - Mieczysław Sieczkarek, szósty - Bolesław Zagraba, siódmy - Ignacy
Sieczkarek, w drugim rzędzie od prawej czwarty - Chmiel.
Szkolenie członków OSP - 1942 r. (w pierwszym rzędzie stoją od prawej: pierwszy - Bereza,
w drugim rzędzie od prawej: pierwszy nachylony - Pluta, drugi - Stefan Wilk, trzeci - Bolesław
Zagraba (naczelnik), czwarty - Stanisław Klimek, piąty - Tadeusz Szwajewski, w trzecim rzędzie
od prawej: pierwszy w hełmie - Zawadzki, drugi - Bronisław Stałęga, trzeci - Stefan Bancerz
(z-ca naczelnika), czwarty - Józef Krawczyński, piąty - Aleksander Zagraba, w czwartym rzędzie
od prawej: czwarty - Wróbel, szósty - Sochacki.
Szkolenie członków OSP - 1942 r. (w pierwszym rzędzie
od prawej: pierwszy - Bolesław Zagraba, drugi - Bereza, trzeci Jan Zawadzki, czwarty - Pluta,
piąty - Bronisław Sałęga, siódmy - Stefan Wilk, dziewiąty - Józef Krawczyński, jedenasty
Tadeusz Szwajewski, dwunasty - Stefan Bancerz (z-ca naczelnika), w drugim rzędzie od prawej:
drugi - Stanisław Kaliniak, trzeci Stanisław Klimek, najwyżej Aleksander Zagraba.
Na szczęście w Panoramie Trawnik nr 1 z 1998 r. trafiłem na okolicznościowy - 75 rocznica powstania OSP - artykuł (niestety niepodpisany)
pełen szczegółów z jej historii. Zamieszczam go w całości:
Tradycja ustna przekazała, ze już w połowie XIX w.
istniała w Trawnikach "straż wiaderkowa" wyposażona w wiadra, bosaki, topory i płomienice, ratująca
podczas pożarów mienie i dobytek mieszkanców Trawnik.
W formie zorganizowanej straż prowadziła bogatą działalność na terenie cukrowni. Jej budowę
rozpoczęto w 1880 r., a ukończono w 1899 r. Pierwsza
kampania miała miejsce w 1900 r. Drużynę Straży Ogniowej utworzono spośród pracowników cukrowni
i mieszkańców Trawnik. Współzałożycielami jej byli:
inż. Przedpełski, Dobrowolski, kasjer - Stanisław Górski, a także Jan Sawicz, Ziembrowicz i Sieczkarek.
Członkowie drużyny pełnili dyżury poza godzinami
pracy na terenie cukrowni. Ratowali także podczas pożaru w razie konieczności wieś i najbliższą
okolicę. Wyposażenie drużyny stanowiły wówczas ręczne pompy oraz dwa beczkowozy, a także topory, bosaki i drabiny.
W latach dwudziestych straż prowadziła bogatą działalność kulturalno-oświatową. Uroczystości
uświetniała wówczas orkiestra strażacka, a strażacy uczestniczyli
w przedstawieniach teatru amatorskiego. Ta działalność trwała do 1932 r. do zamknięcia cukrowni. Po
sprzedaniu cukrowni Wścieklicy i Jankowskiemu i przewiezieniu wyposażenia cukrowni do Rejowca, nowi
właściciele zaczęli urządzanie w jej pomieszczeniach fabryki tekstylno-włókienniczej. W tym okresie
działalność straży została poważnie ograniczona.
W roku 1937 zorganizowano, a w roku 1938 rozpoczęła działalność drużyna strażacka zorganizowana
przez Bolesława Zagrabę, Kazimierza Kaliniaka, Józefa
Jasińskiego, Bolesława Waryszaka i innych. Straż prowadziła wówczas tylko działalność podstawową.
Wybuch wojny i okupacja były okresem kontynuowania działalności podstawowej - udział w akcji gaszenia
pożarów. Obok tej działalności niektórzy z nich, a przede wszystkim Bolesław Radomski i nauczycielka
Helena Ananiewicz organizowali pomoc dla przebywających w miejscowym getcie Żydów i dla dzieci Zamojszczyzny,
a także dla jeńców radzieckich.
Po wojnie straż organizowali Bolesław Radomski
i Helena Ananiewicz, a także Stanisław Psujek, Bolesław Zawadzki, Kazimierz Perczyński, Stanisław
Świderski i Jan Maj - kierownik szkoły. Wyposażenie drużyny
stanowiły wówczas motopompa i samochód bojowy poniemiecki. Komendantem był wówczas Bolesław Zagraba,
a prezesem Józef Andrzejak. Drużyna liczyła wówczas trzydziestu strażaków. Obok działalności podstawowej
OSP prowadziła również działalność kulturotwórczą współpracując ze szkolą, działał wówczas zespół
taneczny i teatralny. Zespoły wyjeżdżały również do okolicznych miejscowości.
Na początku lat pięćdziesiątych nastąpiło załamanie
działalności trawnickiej OSP w związku z odejściem Bolesława Zagraby i innych członków zarządu. W tym
czasie komendantami byli Stefan Bancerz i Mieczysław Psujek.
Po 1956 r. drużyna uaktywniła się z inicjatywy Stanisława Graniczki, Stanisława Psujka, Tadeusza Batyry,
Bolesława Zawadzkiego, Józefa Andrzejaka, Stanisława
Skopińskiego, Stanisława Świderskiego i innych. Prezesem został wówczas wybrany Bolesław Radomski,
komendantem zaś Tadeusz Batyra. W tym czasie obok drużyny męskiej działała także drużyna kobieca licząca
12 pań. Drużyna ta zdobywała nagrody podczas zawodów sprawnościowych, powiatowych i wojewódzkich.
Przy drużynie działał także zespół teatralny. Wyposażenie stanowiły wówczas dwie motopompy i pełny
zestaw węży tłocznych.
Na początku lat sześćdziesiątych dzięki zapobiegliwości komendanta zakupiono barak od parafii.
Odbywały się tam przedstawienia teatralne i zabawy taneczne. Prezesem był wówczas Stanisław Graniczka,
a honorowym prezesem Bolesław Radomski. Z inicjatywy Zarządu
został wybudowany w czynie społecznym garaż na samochód (obecnie mieści się w nim kotłownia remizy)
ponieważ przydzielono wówczas samochód bojowy strażacki. Podjęto również starania o uzyskanie
pozwolenia na budowę remizy podczas posiedzenia Zarządu i Komisji rewizyjnej w dniu 9 grudnia 1971 r.
W czasie tego posiedzenia, prowadzonego przez Mieczysława Waręckiego, w skład Zarządu weszli: Józef
Sztorc, Bolesław Radomski, Tadeusz Batyra, Stanisław Skopiński, Feliks Kowalik, Bolesław Chwil,
Stanisław Świderski. Aktywność zarządu mobilizuje do działania starszych i młodszych
strażaków przy budowie remizy.
W 1972 roku prezes Jan Nowak i naczelnik Tadeusz Batyra
kładą nacisk na uzupełnienie sprzętu bojowego i szkolenie strażaków. Komisja rewizyjna wnioskowała o
przyspieszenie prac związanych z budową remizy.
Drużyna OSP w latach pięćdziesiątych.
Dotychczas rozpoznani: (górny rząd)1. Roman Kowalczyk 2. Stanisław Psujek 3. Stefan Borowiec, 4. 5. 6. Czesław Woś, 7. Tadeusz Batyra, 8.
(poniżej) 9. 10. Wiesław Woś, 11. 12. 13. 14. 15. Gileta.
Strona OSP Trawniki
|
